Θρεπτική αξία

Συγκριτικά με άλλους καρπούς, τα καρύδια περιέχουν τα υψηλότερα ποσοστά αντιοξειδωτικών. Αποτελούν υψηλής περιεκτικότητας θρεπτικών συστατικών τροφή. Κατά προσέγγιση, τα 100 γραμμάρια, περίπου 8 με 9 καρύδια (και οι δύο πεταλούδες), αποδίδουν 650 θερμίδες (kcal), με συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη (για ένα ενήλικο άνθρωπο) 2000 θερμίδες. Γενικότερα περιέχουν πολλά συστατικά τα οποίο ο ανθρώπινος οργανισμός δε μπορεί να παράγει από μόνος του και πρέπει να φροντίζει για τη λήψη τους μέσω της πέψης τροφών που τα περιέχουν:

• 14 γραμμάρια υδατάνθρακες, με συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη 270 γραμμάρια. Οι υδατάνθρακες που λαμβάνει ο άνθρωπος μετατρέπονται σε ενέργεια, κυρίως με τη μορφή της γλυκόζης, το βασικό καύσιμο για την κάλυψη των αναγκών των μυών. Οι υδατάνθρακες μειώνουν την αίσθηση της κόπωσης κατά την εκτέλεση σωματικών εργασιών, ενώ παράλληλα βοηθούν στην απελευθέρωση στο αίμα από το πάγκρεας της ινσουλίνης, ανεπάρκεια της οποίας ορμόνης προκαλεί την νόσο του σακχαρώδους διαβήτη.
• 48 γραμμάρια πολυακόρεστα λίπη, με συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη 22 γραμμάρια πολυακόρεστων λιπαρών. Τα ακόρεστα λιπαρά (μόνο- και πόλυ-) είναι υγιεινά λίπη, γιατί βοηθούν στην ελάττωση των επιπέδων «κακής χοληστερίνης» (LDL) στο αίμα. Η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL) είναι υπεύθυνη για τη συγκέντρωση και εναπόθεση χοληστερόλης στα αγγεία, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας και απόφραξης των αγγείων. Τα πολυακόρεστα λίπη που περιέχει το καρύδι είναι τα Ωμέγα-3 και Ωμέγα-6. Αυτά συναντούνται και στα λιπαρά ψάρια (σολομός, γαύρος, σαρδέλα, ρέγκα), μόνο που στα ψάρια η παρεχόμενη ποσότητα με αντίστοιχη λήψη μερίδας 100 γραμμαρίων φτάνει στις καλύτερες των περιπτώσεων μόλις τα 2 γραμμάρια, δηλαδή 20 φορές λιγότερο από το καρύδι.
• 15 γραμμάρια πρωτεΐνες, με συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη 50 γραμμάρια. Οι πρωτεΐνες είναι ένζυμα που δρουν ως καταλύτες για τις βιοχημικές αντιδράσεις των οργανισμών και επηρεάζουν άμεσα το μεταβολισμό αυτών. Άλλοτε λειτουργούν ως δομικά συστατικά των κυττάρων, άλλοτε επιτελούν μηχανικές λειτουργίες, όπως σχηματισμό κυτταρικών ιστών και άλλοτε χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία των κυττάρων μεταξύ τους. Επίσης, αποτελούν σημαντικό σύμμαχο του ανοσοποιητικού συστήματος.
• 7 γραμμάρια φυτικές ίνες, με συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη 20 γραμμάρια. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες περνούν ανέπαφες από το λεπτό έντερο στο παχύ, όπου και γίνεται η επεξεργασία τους. Έτσι, βοηθούν στη αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, αφού βοηθούν στη διέλευση των κοπράνων μέσα από το έντερο. Οι διαλυτές φυτικές είναι συμβάλουν στη μείωση της χοληστερόλης και τον καλύτερο έλεγχο των επιπέδων του λίπους στο αίμα. Επίσης είναι μεγάλος βοηθός των διαβητικών γιατί συμβάλουν στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Περιέχουν επίσης διάφορα πολύτιμα μέταλλα για τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού, όπως μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο και ψευδάργυρο. Τέλος παρέχουν στον οργανισμό πληθώρα υδατοδιαλυτών βιταμινών, όπως Β-6, Β-1, Β-9, του συμπλέγματος των βιταμινών Β, του οποίου οι κύριοι ρόλοι είναι ο μεταβολισμός των κυττάρων, βοηθώντας στη μετατροπή των υδατανθράκων σε ενέργεια, η παραγωγή νουκλεϊκών οξέων (RNA και DNA), ο μεταβολισμός αμινικών οξέων (πρωτεΐνων) και λιπιδίων, ο σχηματισμός αιμοσφαιρίων στο αίμα και νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο.

Θεωρείται ότι αφέψημα από τα φύλλα του δένδρου της καρυδιάς έχει στυπτικές ιδιότητες και προτείνεται για αντιμετώπιση στομαχικών και γαστρεντερικών διαταραχών, ενώ το απόσταγμά τους χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση εντόμων, όπως τσιμπούρια, και έχει εφαρμογές σε περιβάλλοντα εκτροφής ζώων, όπως ιπποφορβεία και φάρμες. Το καρυδέλαιο της ψίχας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως βάση καλλυντικών.

– Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν τα πρασινόμαυρα περικάρπια που περίσσευαν από τον καθαρισμό των καρυδιών κατά τη συγκομιδή για να βάψουν χαλιά (φλοκάτες), υφάσματα, δέρματα, ακόμη και τα φυσικά μαλλιά και να τους δώσουν μια πυρόξανθη καστανόμαυρη απόχρωση. Τα καρύδια προκαλούν σκούρους λεκέδες στα χέρια κατά την επαφή. Αν θέλετε να το αποφύγετε, χρησιμοποιήστε γάντια όταν τα ξεφλουδίζετε ή τα ανοίγετε και αποφύγετε την επαφή με ρούχα που δε θέλετε να λερώσετε.

– Μερικοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί στη βρώση καρυδιών και άλλοι στο άγγιγμα αυτών. Τα καρύδια περιέχουν στο κέλυφός τους φαινολικές ενώσεις οι οποίες είναι γνωστές για τις αυξημένες αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές τους ιδιότητες. Παρόλα αυτά, σε μερικούς ανθρώπους προκαλούν λέκιασμα των χεριών, ερεθισμό του δέρματος με την επαφή, πρήξιμο του λαιμού και δύσπνοια. Αν έχετε βιώσει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, καλύτερα να αποφεύγετε την κατανάλωσή τους.

– Τα καρύδια συλλέγονται περίπου τον Οκτώβριο, ανάλογα με τον καιρό και την περιοχή. Επιλέξτε αυτά που έχουν ανοιχτό καφέ χρώμα κελύφους, χωρίς κηλίδες ή αν είναι ψίχα, να έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα χωρίς σημάδια και περίεργες οσμές.

– Αν και άσπαστα (με το κέλυφός τους) διατηρούνται άνετα σε καλή κατάσταση για πολύ καιρό υπό κατάλληλες συνθήκες (δροσιά και ξηρασία), καλό είναι να επιλέγετε φρέσκα καρύδια. Αν είναι σπασμένα σε ψίχα, σφραγίστε τα αεροστεγώς σε κάποιο βάζο ή σακούλα και διατηρήστε τα στη συντήρηση του ψυγείου ή και στην κατάψυξη για πολύ περισσότερο καιρό.

– Το ψήσιμο των καρυδιών μειώνει τα αντιοξειδωτικά τους χαρακτηριστικά. Να προτιμάτε τους άψητους και ανάλατους καρπούς.

– Το καρυδέλαιο που παράγεται από τη συμπίεση της ψίχας χρησιμοποιείται σε διάφορους παραγωγικούς τομείς. Μπορεί να αντικαταστήσει το ελαιόλαδο στη μαγειρική, να χρησιμοποιηθεί στη ζαχαροπλαστική, ακόμη και σε βιομηχανίες παραγωγής βερνικιών, σαπουνιών και χρωμάτων ζωγραφικής.